Je hoort vaak dat tantra yoga vooral over seks zou gaan, maar als je eerlijk bent vraag je je af wat je dan nu echt in een les doet. Herkenbaar? Tantra yoga draait in de basis om het voelen en sturen van levensenergie zodat lichaam, hart en hoofd weer samenwerken. In dit artikel leg ik uit wat tantra yoga is, waar het vandaan komt, hoe een moderne les eruitziet en welke oefening je meteen kunt proberen. Ook deel ik praktische tips, belangrijke veiligheids- en consentregels en het verschil met andere yogastijlen, zodat je met vertrouwen jouw eerste stap kunt zetten.
Wat is tantra yoga?
Tantra yoga is een yogavorm die leert om aandacht en energie bewust te richten. In het Westen herken je het als een combinatie van ademwerk, meditatie, mantra, zachte tot dynamische houdingen en soms partneroefeningen waarbij grenzen en consent voorop staan. Anders dan vaak wordt gedacht, gaat tantra yoga niet om seksuele handelingen in de les. Het gaat om aanwezig zijn in je lichaam en de energie die al in je leeft leren voelen, verfijnen en doorstromen.
Historisch is tantra een spirituele stroming binnen onder meer het hindoeïsme en boeddhisme. De klassieke tradities werken met rituelen, visualisaties en mantra’s onder begeleiding van een leraar. De westerse tantra yoga is daarop geïnspireerd maar toegankelijker en praktisch. Je hoeft niets te geloven om baat te hebben bij de oefeningen; nieuwsgierigheid en respect zijn voldoende.
Kernprincipes: aandacht, adem en energie
In tantra yoga staat prana centraal, vaak vertaald als levensenergie. Je leert die energie te merken in adem, sensaties en emoties. Daarbij spelen de chakra’s voor veel docenten een rol als aandachtsgebieden langs de wervelkolom. Zie het als kaarten die je helpen voelen wat er in je lichaam gebeurt, niet als iets wat je móét aannemen.
Veel lessen lenen technieken uit hatha yoga voor fysieke stabiliteit en uit kundalini yoga voor het verfijnen van energiestromen via adem, bandha’s en mantra. Zelf merk ik in mijn begeleiding dat een rustige, precieze ademhaling het snelst verandering brengt: zodra de adem dieper en gelijkmatiger wordt, volgt het zenuwstelsel en ontstaat vanzelf meer ruimte in houding en gevoel.
Hoe ziet een les tantra yoga eruit?
Een typische les start met aankomen in stilte, het voelen van je zit en adem. Daarna volgt zachte mobilisatie, soms een eenvoudige mudra of mantra om de aandacht te focussen. Vervolgens bouw je via staande en zittende houdingen spanning op en laat je die weer los. Er kan vraaggericht partnerwerk zijn, zoals rug-tegen-rug ademen of een spiegel-oefening met duidelijke afspraken over grenzen. De les eindigt vaak met een bodyscan of korte meditatie.
Voorbeeldhouding: de Boog (Dhanurasana)
Ga op je buik liggen. Buig je knieën en neem met elke hand de enkel vast. Op een inademing til je borst en dijen van de mat terwijl je de voeten in de handen duwt. Houd je blik zacht naar voren en adem rustig vijf tot tien keer door. Kom gecontroleerd terug en voel na in buiklig of in de kindhouding. Deze houding wekt energie, opent borst en heupen en vraagt om gedoseerde kracht.
Welke effecten kun je verwachten?
Regelmatige beoefening helpt om lichaamssignalen eerder op te merken, spanningen te reguleren en je emotionele veerkracht te vergroten. Veel mensen ervaren meer levenslust, betere grenzen in contact en een warmere relatie met hun lichaam. Dat heeft ook effect buiten de mat: je reageert minder automatisch en kunt bewuster kiezen wat je aandacht geeft.
Belangrijk om te benadrukken: tantra yoga claimt geen wonderen. Het zijn nuchtere, herhaalbare oefeningen die je systeem trainen om subtieler te voelen en vriendelijker te handelen, richting jezelf en anderen.
Veiligheid, consent en veelvoorkomende misvattingen
Tantra yoga is niet hetzelfde als seksuele tantra. In een goede les zijn consent, duidelijke instructies en keuzevrijheid vanzelfsprekend. Je bepaalt altijd je eigen grenzen. Partneroefeningen zijn optioneel en gaan over adem, aanwezigheid en communicatie, niet over intimiteit.
Wees voorzichtig met krachtige energietechnieken als langdurige ademretentie of intense bandha’s wanneer je daarin onervaren bent. Bouw rustig op, zeker bij stress, burn-out of zwangerschap. Twijfel je, overleg dan met je docent of kies voor mildere varianten. Een bekwaam leraar helpt je gedoseerd te oefenen en te aarden.
Thuis beginnen met tantra yoga
Start eenvoudig: ga vijf minuten zitten, ontspan je kaak en observeer je natuurlijke adem. Leg je hand op je hartstreek en laat de uitademing iets langer worden dan de inademing. Dat kalmeert het zenuwstelsel en opent de aandacht voor subtiele sensaties.
Combineer dit met een korte liggende bodyscan of een zachte heupopener en rond af met een intentie voor de dag. Wil je verdiepen in herstel en ontspanning, bekijk dan ook yoga nidra als aanvulling op je practice.
Verschil met andere yogastijlen
Waar hatha yoga vooral focust op houding en adem om lichaam en geest te versterken, legt tantra yoga het accent op de bewuste omgang met energie en relatie tot jezelf en de omgeving. In kundalini yoga staat het wekken van sluimerende energie via vaste reeksen en mantra centraal, terwijl tantra yoga vaak vrijer combineert en nadruk legt op voelen, grenzen en integratie in het dagelijks leven.
In de praktijk vullen deze stijlen elkaar moeiteloos aan. Veel leerlingen ervaren dat stabiliteit uit hatha, verfijning uit kundalini en de relationele intelligentie van tantra samen zorgen voor een complete, levende yogabeoefening.
Tantra yoga is een praktische weg om je energie, aandacht en relaties op een gezonde manier te voeden. Niet door spectaculaire trucs, maar door consequent te oefenen met adem, houding en aanwezigheid. Begin klein, kies een docent die je vertrouwt en laat je tempo leidend zijn. Zo groeit je kracht van binnenuit en ontdek je dat meer levendigheid vaak begint met eenvoud.
Veelgestelde vragen
Is tantra yoga hetzelfde als seks?
Nee. In moderne lessen draait tantra yoga om bewustzijn, adem en energie, niet om seksuele handelingen. Je oefent met aandacht, eenvoudige rituelen en houdingen om je levensenergie te laten stromen. Consent en grenzen zijn leidend. Er kan partnerwerk zijn, maar dat gaat over aanwezigheid en communicatie, niet over intimiteit.
Wat doe je in een tantra yoga les?
Je combineert ademwerk, meditatie, houdingen en soms mantra om lichaam en aandacht te verfijnen. Een les kan ook spiegel- of ademafstemming met een partner bevatten, altijd met duidelijke afspraken. De opbouw is rustig en ervaringsgericht, met ruimte voor integratie in ontspanning en meditatie.
Is tantra yoga geschikt voor beginners?
Ja, mits je kiest voor een docent die duidelijke instructies geeft en opties biedt. Beginners starten met zachte ademtechnieken, basishoudingen en korte meditaties. Intensere energietechnieken bouw je later op. Bespreek eventuele klachten vooraf en respecteer altijd je grenzen.
Wat is het verschil tussen tantra yoga en kundalini yoga?
Beide werken met energie en aandacht. Kundalini yoga gebruikt vaak vaste reeksen, krachtige adem en mantra om energie te wekken. Tantra yoga is doorgaans vrijer in vorm en legt de nadruk op voelen, consent en de relatie met jezelf en anderen. Veel beoefenaars combineren beide benaderingen.
Hoe begin ik veilig met tantra yoga thuis?
Houd het simpel: adem gelijkmatig, verleng zacht de uitademing en beweeg rustig door enkele basishoudingen. Vermijd lange ademretenties en intense bandha’s zonder begeleiding. Sluit af met ontspanning en een heldere intentie. Overweeg daarna lessen bij een ervaren docent voor verdieping en veilige opbouw.